اندیشه ی سبز

تاريخ : شنبه چهاردهم اسفند ۱۴۰۰جهان اسلام، نیازمند ائتلاف اسلامینوشته: احمد فرید فرزاد هرویبا به درازا کشیده شدن بحران اوکراین، گمانه­ ها به ­سوی تأثیرات شگرف آن بر جهان پسا بحران معطوف شده است. چه بحران بسیار گسترده شود و یا در حد اوکراین باقی بماند، به احتمال بسیار زیاد تأثیرات قابل توجهی بر رواب, ...ادامه مطلب

اسلام سیاسی و استفاده ­ی ابزاری از دیننگارنده: احمد فرید فرزاد هرویاسلام سیاسی چیست؛ چرا و چگونه وارد ادبیات جهانی و حوزه­ی مطالعات جهان اسلام شده است؟ آیا استفاده از این واژه با کلیت امر، فعالیت اسلامی درست تلقی می­شود؟برای پاسخ­یابی به پرسش­های فوق نیاز است تا پیش زمینه­ای از بسترهای فعالیت اسلامی در جهان اسلام، رویاروی اسلام با غرب و وضعیت مسلمانان پس از فروپاشی خلافت اسلامی را مرور نماییم.اسلام سیاسی چگونه پدید آمده است؟فروپاشی آخرین خلافت اسلامی  در سال 1924، به عنوان کانون انسجام و وحدت محوری امت اسلامی در جهان اسلام، نقطه ­ی عطفی در تاریخ جهان اسلام شمرده می­شود. طوری که تاریخ اسلامی را به دو بخش مهم قبل از خلافت اسلامی و بعد از خلافت اسلامی تقسیم می­کند. این حادثه با تأثیرات گسترده و عمیقی که در جهان اسلام به­جا گذاشت، در تمامی عرصه­ های حیات اجتماعی، جغرافیایی، سیاسی، بین­ المللی، اقتصادی، فلسفی، علمی و هنری جهان اسلام اثرات قابل توجه ­اش را به جا گذاشت. از این رو، مطالعه ­ی هر پدیده­ای در هر عرصه ­ای نیازمند کاوش هر دو برهه از تاریخ اسلام است.نگاهی به تفکر سیاسی، تعاملات اجتماعی و سیاسی ماقبل سقوط خلافت اسلامی، نشان می­دهد که اصطلاحات اسلام سیاسی، اسلام­گرایی، بنیادگرایی اسلامی و مؤلفه ­های فکری همچو سیکولاریزم، جدایی دین از دولت، حکومت و شئون زنده ­گی هیچ کاربرد و جایگاهی در ادبیات فکری این دوره نداشته است. زیرا در این دوره، هنوز نه تئوری جدایی دین از سیاست و فعالیت ­های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جامعه مطرح بوده و نه هم جهان آن روز و خصوصاً جهان اسلام، چنین تجربه­ای را داشته است. لذا مفاهیمی از این دست، در آن عصر بیگانه بوده است. چه بسا، حکام از دایره ­ی دین­دا, ...ادامه مطلب

حکومت اسلامی و تئوکراسی نوشته: احمد فرید فرزاد هرویتئوکراسی کلمه‌ی یونانی است که از «تئوس» به معنی خدا و «کراسی» به معنی توانایی گرفته شده است. بدین مفهوم تئوکراسی به معنای‌ «حکومت خدا» به‌کار می‌رود , ...ادامه مطلب

حاکمیت؛ در اندیشه‍ی سیاسی اسلام و دموکراسینوشته: احمد فرید فرزاد هرویقسمت اولحاکمیت، یکی از چالش بر انگیزترین و ریشه‌ای‌ترین اختلافات بین اندیشه‌ی سیاسی اسلام و دموکراسی است. زیرا از نظر منبع و منشای , ...ادامه مطلب

استبداد و حکومت اسلامی (2) نوشته: احمد فرید فرزاد هروی بخش دوم استبداد، یک عرض است، نه جوهره بحث فساد آور بودن قدرت، بحث دامنه‌داری بین اندیشمندان سیاسی است. این که آیا قدرت در ذات خود فساد آور است , ...ادامه مطلب

استبداد و حکومت اسلامی (3)پایانی نوشته: احمد فرید فرزاد هروی بخش سوم (پایانی) راه‌کارهای جلوگیری از استبداد در حکومت اسلامی باید دانست که برقراری عدالت و مساوات در میان مردم و دولت‌ها از امور مستحب ن, ...ادامه مطلب

استبداد و حکومت اسلامی (۱)نوشته: احمد فرید فرزاد هرویبخش نخستمقدمهامروزه تا حرفی از «حکومت اسلامی» به میان می‌آید، در ذهن‌ها ناخود آگاه واژه‌ی «استبداد دینی» نقش می‌بندد. نوع حکومتی که پیشوایان دینی و روحانیون بر اریکه‌ی قدرت تکیه زده و با قرائت خشن از نصوص دینی، فضای اختناق را بر جامعه حاکم ساخته‌اند و شریعت را با انواع ظلم و ستم بر مردم اجرا می‌کنند. پیش‌ز, ...ادامه مطلب

آیا اسلام معتدل و افراطی داریم!؟  در &, ...ادامه مطلب

نوشته: احمد فرید فرزاد هروی اول: افراط‌گرایی هیچ تعریف مشخصی ندارد، بلکه هر کس بر خلاف منافع آمریکا گام بر دارد، شامل این تعریف می‌شود. امروز صلح‌جو ترین گروه‌های اسلامی مانند اخوان ‌المسلمین، حماس فلسطین نیز در همین تعریف قرار دارند و فردا اگر منافع شان تقاضا کرد حتی طیف‌های دموکراتیک جهان اسلا, ...ادامه مطلب

پاسخ به شبهات در مورد حکومت در اسلام (۱) پرسش: آیه ای از قرآن مجید بیاورید که در آن هدف بعثت، تشکیل خلافت اسلامی بوده باشد و برای این نوع حکومت خاص چهار چوب و مکانیزمی در نظر گرفته شده باشد! در پاسخ به این سوال باید گفت که طرح چنین سوالی گویای نا رسایی در فهم حکومت اسلامی است. چنین قرائت‌هایی از دی, ...ادامه مطلب

روش شناسی فعالیت‌های سیاسی معاصر برای برپایی حکومت اسلامی نوشته: احمد فرید فرزاد هروی چکیده: مسلمانان به مدت چهارده قرن سیادت و رهبری جهان را در دست داشتند. این سیادت، نه یک حکومت محلی بود و نه یک حکومت منطقه‌ای؛ بلکه در چارچوب خلافت اسلامی بر نیمی از کره‌ی زمین با شیوه‌های مختلف حکومت کردند. مدینه, ...ادامه مطلب

نوشته: احمد فرید فرزاد هروی مدخل بحث: اسلام، به عنوان برنامه زنده­‌گی انسان؛ نظام متکاملی است که تمام جنبه‌های زنده­‌گی بشری را مورد توجه قرار داده است؛ طوری که هیچ گوشه­‌ای از حیات انسانیت که نیازمند رهنمود باشد، به فراموشی سپرده نشده است. ارتباط و چگونگی تعامل میان انسان­‌ها بنا به اهمیت حساسی که دارد، ستون فقرات زنده­‌گی اجتماعی انسان­‌ها روی کره­‌ی خاکی ما محسوب می‌شود. این ارتباط از ارتباط فردی تا ارتباطات میان ملت‌ها، تمدن‌ها، حکومت‌ها و بالاخره ارتباط جهانی که امروزه جهان را به یک دهکده­‌ی کوچک مبدل ساخته است، را در بر می­‌گیرد و در این میان انسان بنا بر ایده­‌ها و طرز تفکری که به آن متقاعد شده و با ارزش­‌های آن زنده­‌گی می­کند، روابط و تعاملات خویش را بر اساس رهنمودهای آن بنا می­‌نهد و بنا بر همین فطرت، انسان مسلمان نیز با تمسک به رهنمودهای الهی در بخش ارتباط اجتماعی و تعامل با طیف­‌های مختلف اجتماعی، شیوه و طرز سلوک خویش را استوار می­‌سازد., ...ادامه مطلب

نوشته: احمد فرید فرزاد هروی بغض و کینه یا محبت و عطوفت تنفر پدیده ی زشت و کریهی است که در آموزه های قرآنی و سنت رسول الله صلی الله علیه و سلم مذمت شده و انسان مسلمان را از تنفر و احساسات تنفر آمیز که منجر به بغض و کینه و نهایتاَ خشونت و افراط گرایی می شود، منع نموده است. انسان مسلمان در اصل انسان بودن، هیچگاه از انسانی دیگر نمی تواند تنفر داشته باشد چه از نظر مذهبی این فرد مسیحی باشد، یهودی، هندو، بودایی و یا پیرو دیگر فرقه ها و مذاهب... و چه از نظر نژادی سیاه باشد یا سفید، عرب و یا عجم باشد. اسلام برای ما می آموزد تا با نوع بشریت رفتار خوب و پسندیده داشته باشیم و خیر خواه آنان باشیم.  دوستی و دشمنی انسان مسلمان فقط به خاطر الله تعالی است. مسلمان هیچگاه فقط به خاطر این که شخص غیر مسلمان است، از کسی تنفری بدل راه نمیدهد، بلکه همانطور که یک طبیب بیمارش را دوست می دارد، انسان مسلمان نیز غیر مسلمانان را به خاطر انسانیت شان دوست می دارد، به خاطر ادای رسالتش دوست می دارد و با وجود این، از بیماری شان بد می برد و با تمام روش ها برای درمان بیماری و برگردانیدن سلامتی روحی و روانی بیمارش تلاش می, ...ادامه مطلب

نوشته: احمد فرید فرزاد هروی افراط و خشونت طلبی یا اعتدال و میانه روی ماهیت رسالت امت اسلامی بر وسطیت و میانه روی استوار است. همان وسطیتی که الله تعالی برای ترسیم خط مشی امت اسلامی در قانون اساسی مسلمانان بیان می­دارد: ﴿وَکَذَلِکَ جَعَلْنَاکُمْ أُمَّهً وَسَطاً﴾ (بقره/۱۴۳) و همچنین ما شما را امت وسط و میانه روی قرار داده­ایم.  هرگاه امت از این وسطیت عدول کند؛ چیزی جز افراط و تفریط نیست. عدولی که تعامل امت را با بشریت از روشی مدبرانه و خیرخواهانه بر اساس عدالت؛ به روشی نا متعادل، مستبدانه و خشونت بار مبدل می­سازد. این مبحث کوتاه مجالی نیست تا به اهمیت اعتدال و میانه روی در کار اسلامی و رسالت امت هدایتگر بپردازیم اما آنچه مورد توجه بحث ماست مقایسه­ی کلی میان تعامل پذیری، اعتدال و دوری از افراط و خشونت در صدر اسلام و کاستی­های عصر فعلی ما در این عرصه و دردها و آلام ناگواریست که امت ما در پی مجال دادن به پدیده‌های افراط و تفریط، در پیکرش پدید آمده و به مرض مزمنی تبدیل شده است.  در حقیقت سنت الله تعالی بر وسطیت و معتدل قرار دادن امت اسلامی برای جاری بودن ندای عدالتخواهانه و متعادل اسلام و ار, ...ادامه مطلب

نوشته: احمد فرید فرزاد هروی دید حذف گرایی یا همپذیری و همزیستی تنوع در نوع بشر از ثابته­ های خلقت الهی است. الله تعالی انسان­ ها را نه تنها از نظر فکر، عقیده، سلیقه، لسان، قوم و منطقه متفاوت آفریده است؛ بلکه حتی از نظر رنگ پوست و شکل ظاهری نیز هیچ انسانی را همانند انسانی دیگری نیافریده است. تنوع در آفرینش؛ در حقیقت یکی از نیازهای حیات بشر بر روی کره­ ی خاکی است تا زنده­ گی اجتماعی انسان­ ها با همین تفاوت­ ها متمایز گردد و سبب شناخت و زیست مشترک آن­ ها شود. در بحث فکر و اندیشه نیز عین همان اصل بالا صدق می­ کند زیرا بنا بر رسالت سترگی که نوع بشریت در زمین حامل آن است. بدیهی است که انسان­ها بر مبنای طرز نگرش­ ها و برداشت از رسالت و نوع زنده­ گی به سوی تفاوت­ ها گام بر می­داشتند. , ...ادامه مطلب